صفحه اصلی تازه ‌های خبری مجله تخصصی دما نوین خدمات معرفی ما تماس با ما پیشنهادات و انتقادات

شما اینجا هستید : صفحه اصلی -> مجله تخصصی دما نوین > سیستم‌های سرمایشی و تهویه مطبوع > اجزای تشکیل دهنده کولر گازی >

اجزای تشکیل دهنده کولر گازی

آشنایی با قطعات کولر گازی و نحوه کارکرد آن‌ها:

کولر گازی به تمام دستگاه‌هایی که شامل چرخه خنک کننده بر اساس تراکم و انبساط گاز هستند اطلاق می‌شود. بر خلاف تصور اکثر مردم کولر گازی سرما تولید نمی‌کند بلکه مانند یخچال فریزر هوای گرم درون اتاق را خارج می‌کند تا هوای سرد باقی مانده و اتاق خنک شود.

اجزای کولر گازی به طور کلی شامل تمام قطعات و تجهیزاتی می‌باشد که در ساختار آن به کار رفته است. در تمامی برندها و شرکت‌های سازنده از قطعات مشابهی استفاده می‌شود که هرکدام نقش جداگانه‌ای را ایفا می‌کنند. در مجموع تمامی قطعات کولر گازی مانند هر وسیله برقی دیگری به دو قسمت الکتریکی و مکانیکی همچنین داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند.

تقسیم‌بندی قطعات کولر گازی بر اساس اجزای داخلی و خارجی:

بخش داخلی یعنی تجهیزاتی که داخل محیط مورد نظر نصب می‌شود و بخش خارجی یعنی اجزایی که بیرون از محیط قرار می‌گیرند و هماهنگ با هم کار می‌کنند.

بخش خارجی: کمپرسور یا موتور، کندانسور یا تقطیر کننده، لوله مویین، فن
بخش داخلی: فن خنک کننده، اواپراتور یا تبخیرکننده، فیلتر هوا، لوله تخلیه، دریچه

تقسیم‌بندی بر اساس اجزای الکتریکی و مکانیکی:

اجزا مکانیکی: کمپرسور یا موتور، کندانسور یا تقطیر کننده، اواپراتور یا تبخیرکننده، گاز مبرد یا گاز خنک کننده، شیر انبساط یا لوله مویین، فیلتر هوا، سینی زیر کولر، لوله تخلیه و دریچه
اجزا الکترونیکی: الکتروموتور فن به همراه پروانه، برد الکتریکی، فیوز حرارتی اتوماتیک، سنسور تنظیم دما، خازن، تابلو برق

قطعات مکانیکی کولر گازی:

۱) کمپرسور یا موتور کولر گازی: کمپرسور کولر به عنوان قلب کولر گازی شناخته می‌شود زیرا با گرداندن گاز در اجزاء سیستم در واقع شبیه به قلب عمل می‌کند. قسمت ورودی این دستگاه گاز کم فشار را از اواپراتور به ‌داخل کشیده، آن را متراکم می‌کند و در هنگام متراکم‌کردن، فشار گاز افزایش می‌یابد و درنتیجه دمای گاز نیز افزایش می‌یابد سپس گاز متراکم و پر فشار را به سمت کندانسور می‌فرستد و پس از عبور از لوله مويين در اواپراتور مجدداً تبدیل به گاز کم فشار می‌گردد.

کمپرسور‌هاي موجود در کولر گازي به دو صورت طراحي و ساخته مي‌شوند:

نوع دورانی كه با اتصال موتور الکتريکي کمپرسور به برق، موتور شروع به چرخش می کند و طی این فرایند گاز را به داخل کشیده و با فشار از طرف دیگر خارج می کند.
نوع دوم پیستونی است و شبیه موتور های پیستونی موجود در اتومبیل می باشد. با این تفاوت که نیروی محرکه در اتومبیل، احتراق بنزین است اما در کولر های گازی انرژی الکتریکی است.

۲) کندانسور یا تقطیر کننده کولر گازی: کندانسور مجموعه‌ای از لوله‌های مسی و صفحات آلومینیومی است و نوعی مبدل حرارتی به حساب می‌آید به این صورت که گاز مبرد (گاز فشار بالا) را از کمپرسور دریافت می‌کند و از آن جایی که اگر اين دما به شکلي از آن گرفته نشود سرماسازي کيفيت مطلوبي نخواهد داشت کندانسور گرمای آن را جذب می‌کند و آن را به مایع تبدیل می‌کند سپس این گرما را به بیرون منتقل می‌کند.

اواپراتور کولر گازی از لوله‌های مسی و صفحاتی از جنس آلومینیومی مشبک تشکیل شده است که به سیم‌پیچ خنک کننده هم معروف است. هوای اتاق از طریف محفظه‌ای که در بخش داخلی کولر گازی قرار دارد وارد اواپراتور می‌شود سپس اواپراتور این هوا را در سیستم‌های سرمایشی خنک کرده و یا در سیستم‌های گرمایشی گرم کرده و از طریق دریچه پایینی به اتاق برمی‌گرداند. در حقیقت کار اواپراتور معکوس عملکرد کندانسور است و برای تبخیر مایعات استفاده می‌شود. هر چه سطح تماس لوله‌هاي اواپراتور با هواي اطراف بيشتر باشد انتقال حرارت بهتر و بازده عملكرد سيستم بالاتر می‌رود.

۳) گاز مبرد یا گاز خنک‌کننده کولر گازی: گاز مبرد در بخش اواپراتور قرار دارد و این خاصیت را دارد که از حالت مایع به گاز و از حالت گاز به مایع تبدیل شود. این گاز ابتدا با دریافت گرمای محیط از حالت مایع به گاز تبدیل می‌شود سپس در بخش کندانسور با پس دادن گرما مجدد به حالت مایع برمی‌گردد. این چرخش توسط کمپرسور انجام می‌شود. بیشتر کولرگازی‌ها و اسپلیت‌ها از گاز فریون استفاده می‌کنند.

۴) لوله مویین یا اکسپنشن کولر گازی: طول و قطر این لوله متناسب با قدرت کولر متفاوت است و وظيفه کاهش فشار گاز خنک کننده و حمل آن تا ابتداي اواپراتور و فراهم کردن شرایط لازم برای تبخیر آن را بر عهده دارد. لوله مويين معمولا از جنس مس ساخته مي‌شود. اين لوله بين خروجي تا ابتداي اواپريتور قرار دارد.

۵) فيلتر هوا کولر گازی: هنگامی که فن هوای گرم محیط را به داخل هدایت می‌کند این هوا ابتدا از فیلتر هوا و سپس از اواپراتور عبور می‌کند. در واقع فیلتر هوا دقیقا قبل از اواپراتور قرار دارد. این بخش ذرات گرد و غبار را از هوا جدا کرده و باعث تمیز و خالص شدن هوای محیط می‌شود. در حقیقت مانند یک تصویه هوا عمل می‌کند. فیلتر هوای کولر گازی به مرور زمان کثیف می‌شود و نیاز به تمیز کردن دارد و در صورت خرابی یا پارگی باید تعویض شود.

۶) سيني زير کولر گازی: در مواردي که گاز سرماساز بيشتر از مقدار مورد نیاز وارد کولر شود و يا در هنگام عدم انطباق دماي ترموستات با گرماي محيط، بر روي لوله‌هاي اواپراتور ذرات شبنم ايجاد شده و در زمان استراحت کولر ( زمان اتومات ترموستات) بر اثر افزایش دما این ذرات شبنم ذوب مي‌شوند. در نتیجه سيني زير کولر برای خروج آب حاصل از ذوب شدن این شبنم‌ها تعبيه شده است. معمولا سيني زير کولر را برای جلوگیری از فرسایش و زنگ زدگی رنگ می‌زنند.

۷) لوله تخلیه کولر گازی: برای خروج آب اضافی که در اثر ذوب شدن قطرات یخ از روی لوله‌های اواپراتور به سینی زیر کولر گازی منتقل شده‌اند لوله‌های تخلیه وارد عمل می‌شوند. این لوله‌ها به قسمت‌هایی در خارج اتاق متصل هستند که از طریق ان‌ها می‌توانند آب را خارج کنند.

۸) دریچه کولر گازی: هوای خنک کولر گازی به وسیله این دریچه‌ها به محیط هدایت می‌شوند. این دریچه‌ها قابلیت تغییر زاویه و جهت دارند. به طور کلی دو نوع دریچه افقی و عمودی در بازار موجود است. دریچه‌های افقی حالت اتوماتیک دارند و به ریموت کنترل مجهز هستند که به وسیله آن می‌توان دریچه را در موقعیت ثابت قرار داد که هوا در یک جهت جریان داشته باشد و یا در حالت چرخش قرار داد. در مقابل دریچه‌های عمودی قابلیت کنترل از راه دور ندارند و باید به صورت دستی تنظیم شوند.

قطعات الکترونیکی کولر گازی:

۱) الکتروموتور فن به همراه پروانه کولر گازی: الکتروموتور وظیفه چرخش و کنترل سرعت پروانه فن را بر عهده دارد که با حرکت چرخشی پروانه در بخش داخلی کولر گازی باعث می‌گردد هوایی که بوسیله اواپراتور سرد شده به داخل اتاق منتقل شود و در بخش خارجی گرمای گرفته شده از گاز مبرد توسط لوله‌های کندانسور را به فضای بیرون هدایت می‌کند. کولرهاي گازي به طور معمول داراي دو پروانه هستند.

۲) برد الکتریکی کولر گازی: یکی از اصلی‌ترین بخش‌‌های کولرگازی، برد الکتریکی است و مانند مغز کولرگازی عمل می‌کند. به طور کلی وظیفه فرمان و کنترل عملکرد برخی از بخش‌های مختلف دستگاه کولر گازی را بر عهده دارد. خاموش و روشن شدن کولر، کار کردن کمپرسور، کنترل فن داخلی و غیره از جمله وظایفی است که بر عهده برد الکتریکی کولر گازی است.

۳) فیوز حرارتی اتوماتیک کولر گازی: فیوز حرارتی یک وسیله حفاظتی به حساب می‌آید که به طور کلی از کمپرسور در مقابل نوسانات برق، درجه حرارت بالا و نیز سایر موارد الکترونیکی محافظت کند. این فیوز در انگلیسی با عنوان Overload شناخته می‌شود و به علت نقش حفاظتی اهمیت زیادی دارد و خرابی آن می‌تواند باعث خسارات زیادی شود.

۴) سنسور تنظیم دما کولر گازی: حسگر کنترل دما یکی از قطعات کولر گازی است که به منظور کنترل و تنظیم میزان سرمای مورد نیاز در محیط، مورد استفاده قرار می‌گیرد. سنسور تنظیم دما معمولا روی اواپراتور نصب می‌شود. جالب است بدانید که فرمان قطع و وصل کمپرسور از این طریق صادر می شود.

۵) خازن کولر گازی: خازن یکی از قطعات الکترونیکی موجود در کولر گازی است و هدف از بکار گیری آن معمولا افزایش سرعت و قدرت در زمان راه اندازی کمپرسور است. از همین قطعه خازن برای راه اندازی موتور فن نیز استفاده می‌شود.

۶) تابلو برق کولر گازی: تابلو برق به طور کلی سبب تأمین برق مورد نیاز در بخش‌های الکترونیکی موجود در کولر گازی می‌گردد. وجود برق در کولر گازی اهمیت زیادی دارد چرا برای راه اندازی کولر گازی باید به برق متصل شود.