امروزه سیستم های تهویه مطبوع زیادی وارد چرخه تاسیسات ساختمان شده اند که بطور کلی میتوانیم آنها را به دو نوع سیستم های تهویه مطبوع مرکزی و سیستم های تهویه مطبوع مستقل دسته بندی نمائیم.
در سیستمهای تهویه مرکزی همانطور که از نام آنها پیداست شرایط ایده آل برای ایجاد دمایی مطبوع در یک ساختمان در محلی مانند موتورخانه تامین میگردد و از طریق تجهیزات دیگر به قسمت های مختلف یک ساختمان و بخش های مختلف واحدهای مسکونی میرسد. از نمونه این سیستمها میتوانیم به چیلرها و فنکویل ها اشاره کنیم که در بررسی این سیستمها هم معایب خاصی به چشم میخورد.
هرچند که در بسیاری از ساختمانهای بزرگ و برج های بلند مرتبه از این سیستمها به وفور استفاده میشود اما بدلیل هزینه بالای آنها چه در خریدهای اولیه تجهیزات و چه در تعمیرات و نگهداری آنها، امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از سازندگان و پروژههای بزرگ ساختمانی، انواع سیستم تهویه مطبوع مستقل مانند انواع کولرهای گازی و اسپلیت، داکت اسپلیت را ترجیح میدهند، چرا که خواهان سیستمهای مستقل بسیار بیشتر هستند. لذا پیشنهاد میکنیم با مروری بر انواع سیستمهای تهویه مطبوع مستقل که در ادامه به بررسی ویژگیها، مزایا و معایب آنها میپردازیم همراه ما باشید.
بسیاری از مواقع پیش میآید که مصرف کنندگان یک سیستم گرمایشی تصمیم میگیرند که سیستم خود را تغییر داده و از یکی دیگر از سیستمهای تهویه محیط استفاده کنند. این دلایل میتواند از هر نظر باشد از جمله بازسازی محیط خود، کاهش مصرف انرژی، استقلال در استفاده از سیستم، گرمایش یا سرمایش بهتر و مطلوبتر و دلایل دیگر، در این گونه مواقع بهترین تصمیم و انجام آن استفاده از یک نظر کارشناسانه میباشد تا بتوان از هر لحاظ بهینهترین و با صرفهترین بهره را برد. همانطور که میدانیم یکی از قدیمیترین سیستمهای گرمایشی منازل استفاده از بخاری و آبگرمکنهای دیواری بوده است. همچنین کولرهای آبی از جمله قدیمیترین سیستمهای سرمایشی در خانههای ایرانیها میباشد. به همین دلیل پیش میآید که افراد از ما میپرسند که چگونه میشود سیستم را در محیط خود تغییر داده و از یک سیستم به روزتر استفاده کرد. جواب چنین سوالاتی معمولا به موارد بسیاری بستگی دارد که در ادامه به اختصار به آنها میپردازیم.
در ابتدا باید دید هدف از تغییر یک سیستم به سیستم دیگر چیست، بیشتر اوقات افراد فکر میکنند که پکیج و رادیاتورهای گرمایشی از کلاس بیشتری در محیط برخوردارند در صورتی که اینگونه نیست و عموما باید دید در پشت چنین تفکراتی چه هزینههایی نهفته است. ببینید عزیزان معمولا در بخش تاسیسات و تهویه محیط ما مقرون به صرفهترین سیستم با راندمان و کارایی بیشتر را در نظر میگیریم. چرا که اگر اینگونه نباشد شما هزینههای بی مربوط کرده و نتیجه مناسب را هرگز نمیگیرید.
برای تغییر یک آبگرمکن گازی به همراه بخاری به یک سیستم پکیج و رادیاتور شما هزینههای جانبی زیادی را باید در نظر بگیرید. از جمله این هزینهها انجام لولهکشی برای مدار گرمایشی، قطعات و لوازم جانبی و اجرت فرد مختصص برای انجام کار میباشد. همچنین برای تغییر موتورخانه به یک پکیج گرمایشی نیز باید مواردی از جمله هزینههای جانبی و تغییرات در محیط را نیز در نظر گرفت.
اما همانطور که چنین تغییراتی معایبی دارد مزایای بسیاری را نیز به همراه دارد. از جمله کاهش هزینههای انرژی، استقلال فردی در تنظیم هوای محیط، هوایی مطبوع و بهتر، خطرهای کمتر جانی و غیره که خود باعث میشوند اشتیاق برای تغییر یک سیستم گرمایشی به سیستم دیگر زیاد شود.
در رابطه با سیستمهای سرمایشی نیز همین مطالب صدق میکند. بسیاری از مواقع فرد تصمیم میگیرد که کولر آبی خود را به اسپلیت تغییر دهد و یا کلا از یک سیستم به روز مانند داکت اسپلیت و کانال کشیهای مجزا برای داکت اسپلیت، کاستی و یا از فن کویل استفاده کند. ما باید دید هزینههای جانبی برای انجام چنین کارهایی نسبت به مزایای بعد از آن مقرون به صرفه میباشد یا خیر، باید گفت که سیستمهای به روز و با فناوریهای جدید همانقدر که مزایای زیادی دارند از جمله تهویه مطبوع و لذت بخش تر اما گاهی شما با انجام غیر کارشناسانه آنها دچار مشکل و هزینههای زیاد بعدی میشوید. از جمله این اشتباهات این است که سیستم خود را با توجه به محیط و فضای آن در نظر نمیگیرید یا آنکه در ابتدا از پس هزینهها بر نیامده و تنها میخواهید یک سیستم جدیدتر داشته باشید و بعدها دچار مشکل خواهید شد.
پیشنهاد دما نوین به شما عزیزان این است که اگر از یک سیستم استفاده میکنید که به آن عادت کرده و آسایش شما را در محیط فراهم کرده به هیچ عنوان هزینه اضافی برای خود ایجاد نکنید و تنها در صورت فرسوده شدن چنین سیستمهایی و یا نیاز به نوسازی محیط با نظر کارشناسانه بهترین و مناسبترین سیستم تهویه مطبوع را برای خود انتخاب کنید.
موارد مهم در زمان اجرای لوله کشی پکیج و رادیاتور:
-
نقشه لوله کشی: در اجرای لوله کشی پکیج و شوفاژ یکی از مهمترین گزینه ها و پیش زمینه ها که باید رعایت شود، نقشه لوله کشی است. به این صورت که قبل از انجام هر گونه کنده کاری باید مکان دقیق رادیاتور ها در ساختمان انتخاب شود. بهترین محل نصب رادیاتور در ساختمان، نزدیک ترین مکان به پکیج و در مسیری است که جریان هوا در آنجا وجود دارد، مانند زیر و یا کنار پنجره ها، پس کوتاه ترین مسیر ممکن از پکیج تا رادیاتور رادر نظر بگیرید، زیرا هر چه طول لوله ها در لوله کشی پکیج و رادیاتور بیشتر باشد، فشار وارده به پکیج برای ارسال آب گرم بالاتر خواهد بود و همچنین مقدار هدر رفت دما هم در مسیر لوله ها بیشتر خواهد بود.
-
استفاده هر چه کمتر از اتصالات: برای دسترسی به آب گرم با فشار مناسب در تمام لوله ها باید از حداقل میزان اتصالاتی مانند زانویی در این کار استفاده کنید. یکی دیگر از مزیت های بهره گیری ازلوله های پنج لایه به جای لوله های پلیمری همین مسئله است، زیرا این لوله ها به دلیل انعطاف پذیری بسیار بالا احتیاجی به استفاده از زانویی ندارند و به راهی خم می شود.
-
لوله کشی در یک مسیر مستقیم و موازی: لوله های رفت و برگشت در رادیاتور و پکیج باید به صورت موازی باهم و در کمترین شکل پیچ و خم نصب شوند، تا فشار آب یکسان باشد و همچنین فشار کمتری به پکیج وارد شود.
-
سایز مناسب لوله: علاوه بر جنس مناسب برای لولهها در لولهکشی پکیج و رادیاتور، رعایت سایز لولهها هم در کم کردن فشار وارده بر پکیج اهمیت دارد. برای لولههای فرعی از قطر ۲۰ استفاده میشود، ولی قطر لوله اصلی بر اساس تعداد رادیاتورها متفاوت و به صورت زیر است: قطر لوله اصلی با سایز ۲۰ مناسب برای ساختمانهایی که کمترین تعداد رادیاتور را دارند. قطر لوله اصلی با سایز ۲۵ مناسب برای ساختمانهایی که تا شش رادیاتور دارند. قطر لوله اصلی با سایز ۳۲ مناسب برای ساختمانهایی با تعداد بالاتر از شش رادیاتور.
اولین پیشنهاد برای جایگزین نمودن کولر آبی، استفاده از کولرگازی یا اسپلیت میباشد؛ کولرگازی اسپلیت از دو بخش یونیت خارجی (کندانسور) و یوینت داخلی (دستگاهی که داخل منزل یا محیط کار نصب میشود و در انواع دیواری یا کاستی که داخل سقف کاذب نصب میشود) تشکیل شده است.
از مهم ترین مزایای نصب کولرگازی اسپلیت میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
۱. کاهش مصرف انرژی: بر حسب نیاز کولر گازی قسمت های مختلف خانه را خاموش یا روشن میکنید؛ به این ترتیب هزینهای بابت انرژی هدر رفته در مکانهای بدون استفاده پرداخت نمیکنید. ۲. تامین سرمایش و گرمایش بصورت همزمان: در بسیاری از مدلهای کولر گازی و اسپلیت امکان استفاده از سیستم سرمایش و گرمایش بصورت همزمان وجود دارد. طوریکه در همه روزهای سال اگر نیاز به گرمایش هم داشته باشید تنها با انتخاب حالت گرمایش از روی ریموت کنترل دستگاه به هوای گرم اسپلیت دسترسی خواهید داشت، در حالی که شاید اتاق کنار شما دمای محیط را روی سردترین حالت تنظیم کرده باشد. (کمترین دمایی که در اکثر کولرهای گازی ارائه میشود ۱۶ درجه سانتی گراد روی Mod یا حالت سرمایش میباشد و بیشترین دما روی حالت گرمایش به ۳۰ درجه سانتیگراد میرسد).
۳. دمای مستقل برای بخش های مختلف خانه: دمای آسایش برای افراد مختلف در یک خانواده تفاوت دارد. به این ترتیب با استفاده از کولرگازی اسپلیت به تک تک افراد حاضر اجازه میدهید بدون ایجاد مزاحمت برای دیگران دمای مناسب خود را تنظیم کنند.
معایب نصب کولرگازی اسپلیت:
در بررسی معایب کولرگازی و اسپلیت تنها موردی که میتوان به آن اشاره کرد این است که برای قسمتهای مختلف منزل لازم است که یک اسپلیت بصورت جداگانه خریداری و نصب گردد، در این صورت اگر منزل شما بخشهای مجزای زیادی داشته باشد ممکن است هزینه بالایی را برایتان ایجاد کند. جهت برآورد هزینه های مربوط به خرید و نصب کولرگازی میتوانید با مراجعه به سایت دما نوین و مطالعه بخش راهنمای خرید کولر گازی و اسپلیت، تعداد اسپلیتهای مورد نیاز و ظرفیتهای مورد نیاز خود را محاسبه کنید. بعد از بدست آوردن تعداد دستگاه مورد نیاز و ظرفیتهای مناسب آنها نوبت به بررسی برند و خرید کولر گازی میرسد.
داکت اسپلیت:
دومین پیشنهاد برای جایگزین نمودن کولر آبی، خصوصاً در زمان ساخت بنا، استفاده از سیستم داکت اسپلیت با توجه به نوع برق تک فاز یا ۳ فاز مورد نیاز آن میباشد؛ اگر بخواهیم یک تعریف ساده از سیستم داکت اسپلیت ارائه دهیم باید بگوییم که داکت اسپلیت یک کولرگازی اسپلیت بزرگ است که از طریق کانال کشی (داکت Ducted به معنای کانال میباشد) سرما یا گرمای ایجاد شده را به نقاط مختلف یک واحد از آپارتمان میرساند. در ادامه به مهمترین مزایای نصب و استفاده از داکت اسپلیتها اشاره میکنیم.
مزایای استفاده از داکت اسپلیت:
۱. عملکرد دوگانه: بطور کلی داکت اسپلیتها میتوانند دارای عملکرد فقط سرمایش یا سرمایش/گرمایش باشند اما در صورتی که داکت اسپلیت منتخب شما دارای کویل گرمایشی باشد در واقع عملکرد سرمایش/گرمایش دارد و براحتی میتواند با اتصال به پکیج دیواری یا لولههای آب گرم که از موتورخانه به واحد شما رسیده است، همزمان سیستم گرمایش محیط را نیز تامین نمایند. در صورت انتخاب داکت اسپلیت با عملکرد سرمایش/گرمایش میتوانید سیستم گرمایش قدیمی (بطور مثال رادیاتورهای قدیمی) را حذف کنید و فضای منزل یا محیط کارتان را زیباتر و کاراتر نمائید.
۲. کاهش هزینه ها: با انتخاب سیستم داکت اسپلیت میتوانید با یک تیر چند نشان بزنید. در واقع دیگر مانند کولرگازی اسپلیت نیاز نیست که برای هر اتاق یا هر بخش از پذیرایی یک اسپلیت جداگانه تهیه کنید و تنها با خرید یک عدد داکت اسپلیت با ظرفیت لازم هزینههای اضافی را کاهش میدهید.
نقاط ضعف استفاده از داکت اسپلیت:
۱. عدم استقلال و بخش پذیری در تنظیم دما: استفاده از سیستم داکت اسپلیت بدین گونه است که در صورت نیاز به تغییر دما در یک بخش از محیط (بطور مثال یک اتاق از واحد مسکونی یا اداری) کل سیستم روشن میشود و دما بصورت یکسان در کل واحد تقسیم میگردد، در صورتی که ممکن است بخشهای دیگر مورد استفاده قرار نگیرد. این موضوع یکی از بزرگترین نقاط ضعف در داکت اسپلیتها بشمار میرود.
۲. مصرف انرژی بیهوده: در صورتی که داکت اسپلیت روشن شود کل ظرفیت سرمایشی/گرمایشی دستگاه به کار گرفته میشود، در حالیکه تنها نیاز به تغییر دما در یک نقطه وجود دارد و انرژی مصرف شده بابت تغییر دما در بخشهای بدون استفاده واحد به هدر رفته است.
۳. نیاز به کانال کشی: همانطور که پیش تر به آن اشاره نمودیم داکت اسپلیتها به وسیله کانال کشی هوای سرد یا گرم را در محیط آپارتمان شما توزیع میکنند. در صورتی که شما سیستم داکت اسپلیت را بعنوان سیستم سرمایش/گرمایش انتخاب میکنید نیاز است کانال کشی آن از پیش انجام شود یا اگر شما قصد بازسازی واحد مسکونی/اداری را داشته باشید احتمالا بخش زیادی از بودجه شما صرف ساخت سقف کاذب و کانال کشی میگردد.
۴. هزینه بالا: برای اینکه بتوانید بودجه خود را به نحو احسن هزینه کنید خصوصا زمانیکه قصد بازسازی یک واحد قدیمی را دارید پیش از گرفتن تصمیم نهایی خود بابت خرید داکت اسپلیت حتما سری به فروشگاه اینترنتی دما نوین بزنید تا بتوانید قیمت داکت اسپلیتهای مختلف را بررسی نمائید.
۵. ضعف یکپارچگی: زمانی که از سیستم تهویه مطبوع یکپارچه مانند داکت اسپلیت استفاده میکنید اگر یکی از اجزاء سیستم دچار مشکل شود کل سیستم از کار میافتد، از این رو یکی از نقاط ضعف استفاده از سیستم داکت اسپلیت را میتوان عملکرد یکپارچه آن دانست که بطور مثال هنگام بروز مشکل در کنداسنور، بقیه اجزاء سیستم قادر به فعالیت نیستند و تامین گرمایش یا سرمایش محیط متوقف میشود.
توجه: هنگام بررسی قیمتهای داکت اسپلیت به دو مورد مهم زیر که تاثیر زیادی بر قیمت نهایی محصول دارند توجه کنید: اینورتر یا معمولی (بدون اینورتر) بودن آن، برق مصرفی آن که تک فاز است یا سه فاز، پس از بررسی قیمت انواع برندهای داکت اسپلیت حتما از لحاظ صرفه اقتصادی یک مقایسه کلی انجام دهید و با توجه به شرایط کلی آب و هوایی و بودجه در دسترس خود خرید یک عدد داکت اسپلیت به صرفه تر است یا خرید چند دستگاه کولرگازی اسپلیت، بدین ترتیب میتوانید بهترین تصمیم را درباره نوسازی سیستم تهویه مطبوع، سرمایش و گرمایش محیط منزل یا محل کار خود اتخاذ نمائید.
دما نوین بزرگترین مرجع اینترنتی تاسیسات و سیستمهای تهویه مطبوع از بزرگترین مراکز خدمات تخصصی انواع سیستمهای گرمایشی و سرمایشی میباشد.