تعریف فن کویل:
فن کویل (به انگلیسی: Fan coil) دستگاهی جهت سرمایش و گرمایش و بطور کلی تهویه مطبوع در ساختمانهای مسکونی، تجاری و صنعتی میباشد. فن کویل دستگاهی است برای خنک کردن و تولید گرما و به طور کلی تهویه مطبوع درمحیط های مسکونی و اداری و تجاری است که از کویل (لوله های مسی یا آلومینیومی) و بلوور فن و الکتروموتور و دریچه دهش و مکش و بدنه اصلی تشکیل شده اند.
یک فن کویل از اجزای زیر تشکیل شدهاست:
۱-فن
۲-کویلهای گرمایش و سرمایش
۳-فیلتر هوای قابل تعویض یا قابل شستشو
۴-شیر فلکه
۵-شیرهواگیری
در فن کویلها درجه حرارت توسط ترموستات و مقدار رطوبت توسط هیومیدستات و مقدار هوا توسط فن و مقدار هوای تازه به روشهای متداول کنترل میشود.
ویژگیها:
-
عموما به کانال متصل نمیشوند.
-
کارایی آنها برای کنترل دمای محیط های هستند که در آن قرارمیگیرند و بوسیله ترموستات عمل میکنند.
-
هوا را به صورت مستقیم تخلیه میکنند هرچند برخی به کانال های کوتاه نصب میشوند.
-
به منظور سادگی، از سیستمهای کانالی یا حرارت مرکزی که بوسیله هواساز کار میکنند.
-
مقرون به صرفه تر میباشند.
انواع فن کویل:
فن کویلها به صورت سقفی، دیواری و زمینی نصب میشوند که با عبور هوا از میان کویل حاوی آب سرد و یا آب گرم، هوای سرد و گرم در فصول مختلف سرمایی و گرمایی تامین میکند.
۱- سقفی (کاستی چهارطرفه):
این دستگاه در سقف کاذب جانمایی میشود که شامل دو قسمت است که وظیفه تامین سرمایش و گرمایش یک محیط را برعهده دارند.
۱- بدنه داخلی توکار (شامل بدنه از جنس ورق گالوانیزه، سینی درین، فن سه بعدی دمنده، عایقکاری داخل و بیرون بدنه)
۲- پانل دکوراتیو (از جنس پلاستیک مرغوب و ترموستات و ریموت کنترل و گریل دمنده قابل تنظیم که در چهار طرف دستگاه قرار دارد و گریل مکنده هوا به صورت ثابت که در وسط دستگاه میباشد)
ظرفیت هوادهی این فن کویل ها بین ۲۰۰ تا ۱۲۰۰CFM میباشد. عموما این فن کویلها در ساختمانهای اداری استفاده میشود.
۲- سقفی (کاستی یک طرفه):
این دستگاه در سقف کاذب جانمایی میشود که شامل دو قسمت است که وظیفه تامین سرمایش و گرمایش یک محیط را برعهده دارند.
۱- بدنه داخلی توکار (شامل بدنه از جنس ورق گالوانیزه، سینی درین، فن سانتریفیوژ دمنده، عایقکاری داخل و بیرون بدنه)
۲- پانل دکوراتیو (از جنس پلاستیک مرغوب و ترموستات و ریموت کنترل و گریل دمنده قابل تنظیم که در یک طرف دستگاه قرار دارد و گریل مکنده هوا به صورت ثابت که در طرف دیگر دستگاه میباشد)
ظرفیت هوادهی این فن کویل ها بین ۳۰۰ تا ۶۰۰CFM میباشد و واحدهای مسکونی و اداری قابل استفاده میباشد.
۳- سقفی پر فشار کانالی:
از نظر شکل ظاهری مشابه دستگاه سقفی توکار است و در داخل سقف کاذب قرار میگیرد. با این تفاوت که به دلیل داشتن موتور و فنهای قویتر قابلیت کانال کشی را دارند. از یک فن کویل میتوان برای یک فضای بزرگ یا چند فضا استفاده کرد. ظرفیت هوادهی این فن کویلها ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰CFM بوده و به صورت دو لوله یا چهار لوله جهت استفاده در چهار فصل و در هر زمان از سال گرمایش و سرمایش در دسترس باشد.
۴- سقفی توکار:
-
رنگ بدنه الکترو استاتیک
-
ورق بدنه به ضخامت ۱ میلی متر
-
دارای پلنیوم باکس
-
برش لیزری تمام قطعات بدنه
-
ورودی و خروجی لوله آب دارای اتصالات برنجی و محافظ لوله مسی کویل
-
تعداد پیچ های بدنه (جهت جلوگیری از صدا و لرزش) ۹۰ پیچ
-
دارای ورق دوبل برای پایه موتور جهت جلوگیری از لرزش
-
ارتفاع ۲۵ سانتیمتر
-
الکتروموتور الکتروژن طرح Sisme- 7 دور متغیر
-
دارای ۱۴ عدد مهره بادی جهت جلوگیری از لرزش
-
دارای بلوور فن فلزی
-
کویل سه ردیف با تراکم ۱۴ فین در اینچ از نوع طلایی (Gold fin)
۵- دیواری:
دستگاه دکوراتیوی بوده که از نظر ظاهر با اسپلیت دیواری تفاوتی ندارد و دارای ریموت کنترل میباشد. این فن کویلها عمدتا در ساختمانهای اداری استفاده میشود و ظرفیت هوادهی بین ۳۰۰ تا ۸۰۰CFM دارند. لازم به ذکر در واحدهایی که سقف کوتاه دارند بهترین گزینه استفاده از فن کویلها این نوع فن کویل میباشد.
۶- زمینی:
این فن کویلها از سطح زمین فضا اشغال میکنند به همین دلیل در منازل مسکونی کاربرد زیادی ندارند و در واحدهای بیمارستانی و اداری در طول راهروها و سالنها از این دستگاهها استفاده زیادی میشود. ظرفیت هوادهی این فن کویل ها ۲۰۰تا ۱۲۰۰CFM بوده و هوا را به صورت بالا زن یا روبرو زن منتشر میسازند.
بهترین کاربرد سیستم فن کویل مربوط به مواردی است که بخواهیم درجه حرارت هر فضا بطور جداگانه کنترل شود. همچنین با استفاده از سیستم فن کویل از انتقال الودگی بین اتاقها جلوگیری خواهد شد. کاربردهای مناسب این سیستم عبارتند از: هتلها و متلها و ساختمانهای اپارتمانی و ساختمانهای اداری. اگر چه در تعدادی از ساختمانهای بیمارستانها نیز از سیستم فن کویل استفاده میشود ولی این موضوع چندان مناسب نبست زیرا بازده فیلتر هوای فن کویلها کم است و نگهداری و تمیز کردن انها نیز مشکل خواهد بود.
فن کویلها در دو نوع دو لوله و چهار لوله هستند. فن کویلهای دو لوله دارای یک لوله رفت و یک لوله برگشت هستند. فن کویلهای چهار لوله، دارای دو لوله برای آمدن آب به کویلها و دو لوله برای برگشت آب هستند. فن کویلهای چهار لوله میتوانند همزمان آب سرد و گرم را وارد کویلهای خود کنند. با این نوع فن کویلها میتوان بخشی از یک محیط را سرد و بخش دیگری را گرم کرد. در حالی که فن کویلهای دو لوله در یک زمان تنها میتوانند برای سرمایش و یا گرمایش مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر این به خاطر آنکه سیستم لولهکشی آب سرد و گرم در یک ساختمان متفاوت است، تنها برای گرمایش و یا سرمایش مورد استفاده قرار میگیرند.
فن کویلها معمولاً به دو صورت مورد استفاده قرار میگیرند. در حالت اول فن کویل فقط حرارت و برودت مورد نیاز را تامین میکند و هوای تازه توسط هوارسان مرکزی و بوسیله کانالهای توزیع هوا در سطح محل منتشر میگردد تا تهویه مناسب در محل مورد نظرانجام گیرد. در این حالت میزان بار سرمایی وگرمایی توسط ترموستات بکار رفته در فن کویل و با خاموش و روشن شدن فن تنظیم میگردد. در حالت دوم علاوه بر تامین حرارت و برودت مورد نیاز، وظیفه تامین هوای تازه را نیز بعهده دارد. بدین صورت که فن دستگاه، هوای تازه را از طریق دریچه تعبیه شده در پشت فن کویل گرفته و در محل پخش میکند. از محاسن این روش میتوان به کاهش هزینههای مربوط به سیستم هوارسان مرکزی و متعلقات مربوطه اشاره نمود و عدم فیلتراسیون هوای تازه از معایب این روش میباشد.